Historie

In het archief van de school vonden wij een gedenkboekje dat werd uitgegeven bij het 75-jarig bestaan van de school. Onderstaand een verkorte weergave van de tekst:

 

Hoe het begon
Op 26 januari 1906 kwam een aantal leden van de kerkraad der Hervormde Gemeente, de zogeheten Schoolkommissie, bijeen om te praten over de oprichting van een School met den Bijbel in Vleuten. De mogelijkheden hiertoe waren ineens aanwezig, omdat door een wetswijziging een aantal financiële beletselen was weggenomen. Bovendien zou de toenmalige openbare school gelegen aan de Groeneweg (nu Schoolstraat) een nieuw gebouw gaan betrekken. Hierdoor kwam er ruimte beschikbaar. De School met den Bijbel in Vleuten zou geopend kunnen worden.

Voor fl. 3.000, -- werd de school met onderwijzerswoning van de gemeente gekocht. Bij de Diakonie van de Hervormde Gemeente werd hiervoor geld geleend.

Op 30 april 1907 was het reglement van de School met den Bijbel, uitgaande van de kerkraad en kerkvoogdij der Ned. Hervormde Gemeente te Vleuten en De Haar, gereed en werd de school geopend.
Zesenvijftig leerlingen, verspreid over zes 'klassen', kwamen als eersten op de school, met als onderwijzer meester J. van Bruggen. Deze meester was, zo lezen wij in de notulen, benoemd nadat 'het lot had beslist'. Er waren namelijk nog twee geschikte kandidaten. De keuze bleek zo moeilijk dat besloten werd te loten.

In het reglement stond dat de predikant der N.H. Gemeente voorzitter van het bestuur diende te zijn. De eerste voorzitter werd dus de toenmalige predikant, Ds. A.F. Vink, die samen met kerkraadsleden en notabelen het bestuur vormde. Ds. Vink bleef voorzitter tot aan zijn afscheid in' 1928.

 

De eerste jaren tot aan ongeveer 1920
In 1908 kwam naast meester Van Bruggen een onderwijzeres, mejuffrouw Van der Meer, het 'team' versterken. Bij haar sollicitatie werd haar verteld dat zij niet moest rekenen op een hoog salaris. Veel geld was er namelijk niet, wat ook te zien is in het financieel jaaroverzicht van 1908:
Uitgegeven: fl. 3.381,83
Ontvangen: fl. 3.019,62             
Een nadelig saldo van fl. 362,21

Maar mejuffrouw Van der Meer liet zich gelukkig niet afschrikken en kwam toch. Meester Van Bruggen ging in 1912 weg en uit de acht sollicitanten werd een nieuwe meester gekozen: Meester H.J. Knopper.

De naam van Meester Knopper is niet weg te denken uit de geschiedenis van de school: hij bleef maar liefst vijfentwintig jaar op school. Ook zijn vrouw had veel te vertellen over de school. 'Als zij niet wilde dat iets gebeurde, of zij wilde het anders, gebeurde het zoals zij het wenste,' vertelde een oud-leerling.

In 1913 telde de school 86 leerlingen, een aantal dat sterk schommelde in de jaren daarna. Pas begin twintiger jaren was er een grote daling, waarbij er slechts 66 leerlingen waren. Om de school draaiende te kunnen houden, werd regelmatig in de kerk gecollecteerd. Wel was er in 1917 genoeg geld voor een boekje voor de leerlingen ter gelegenheid van het vierde eeuwfeest van de Hervorming.

 

In 1920 zag het financieel jaaroverzicht er duidelijk anders uit dan in 1910. Dit heeft ook te maken met de inflatie van Nederland.

Ontvangen fl. 6.219,305                   (was: fl. 3.019,62)
Uitgegeven fl. 5.699,635                   (was: fl. 3.381,83)
Men kwam beter rond, want hier resulteerde een batig saldo van fl. 519,67.

 

De jaren vanaf ongeveer 1920 tot aan de Tweede Wereldoorlog

Het ging steeds beter met de school en er kwam zelfs een derde leerkracht bij. Ook kreeg de schoonmaakster een flinke salarisverhoging (fl. 25,-- per jaar). Wel kreeg zij extra instructie over haar werkzaamheden, want: 'Ieder privaat moet éénmaal per week goed worden schoongemaakt en één uur voor de aanvang van de schooltijden moeten de kachels worden uitgehaald en aangemaakt'. Voor de grote schoonmaak kwam een aparte instructie.

Na de betrekkelijk rustige, weliswaar financieel moeilijke beginjaren, kwamen er uiteindelijk weer moeilijke tijden. Vooral van buitenaf kwamen problemen. Een verzoek van de gemengde zangvereniging om een schoollokaal voor repetities te mogen gebruiken, werd met grote felheid afgewezen. Een vraag om een landbouwcursus in de school te mogen geven, werd ook negatief beantwoord. De reden: er zouden katholieken bij kunnen zijn. Zelfs de gereformeerden werden met enige achterdocht bekeken. 'De hervormden collecteren, de gereformeerden profiteren' was een opmerking naar aanleiding van de vraag of de collecten in de Hervormde Kerk moesten worden gecontinueerd. Men besloot deze collecte te bestemmen om de hypotheek, die nog op de school rustte, af te betalen. Er werd over een nieuwe school gesproken, aangezien de oude school en de onderwijzerswoning veel gebreken begonnen te vertonen. Na heel veel gepraat en onderhandelen werd in 1927 tenslotte grond gekocht voor de bouw van een nieuwe school. In hetzelfde jaar nog werd gestart met de bouw.

Hevige discussies waren er over het opschrift dat op de gevel van de school moet komen. Moest het School van de Hervormde Kerk zijn of School met den Bijbel? Er wordt gekozen voor School van de Hervormde Gemeente, tot groot verdriet van een aantal ouders. 'Mijn vader had daar veel moeite mee', vertelt een gereformeerde oud-leerling. 'Het was voorheen geen probleem, maar dit was een klap in zijn gezicht. Maar ja, het was de enige christelijke school in Vleuten, dus wij bleven er wel op.'

Op 21 juni 1928 's avonds om 18.30 uur werd de nieuwe school geopend. De leerlingen werden getrakteerd op een rolletje chocolade en bruidssuikers van bakker Oskam.

In datzelfde jaar nam Ds. Vink na 21 jaar afscheid als voorzitter hij had een duidelijk stempel op de school  gedrukt. Zijn opvolger, Ds. Israël, nam in september 1929 de voorzittershamer over en bleef tot 1932. Hij werd opgevolgd door 'De Meester' van de school, meester Knopper. In dezelfde periode kwam er ook een vacature voor groep 3/4/5 vanwege het vertrek van één van de leerkrachten. De school telde toen 95 leerlingen.

 

Er waren een aantal wisselingen in het leerkrachtenteam en ook in het bestuur. Onderling liep dit niet allemaal op rolletjes en voor het eerst werd er gesproken over een ouderavond. Ook werden oplossingen bedacht voor het lage leerlingenaantal, zodat het op papier leek dat er genoeg leerlingen op school zaten om de school open te houden.

 

In 1937 nam, na 25 jaar aan de school te zijn verbonden geweest, meester Knopper afscheid. Voor zijn opvolging kwamen de ouders in het geweer. Het bestuur ontving een lijst met handtekeningen: de ouders wilden als hoofd van de school meester Van Duuren, 'zeer geliefd bij leerlingen én ouders', maar volgens sommige bestuursleden te jong en onervaren. Toch werd uiteindelijk voor meester Van Duuren gekozen. Toen hij aan het begin van de oorlogsjaren werd opgeroepen voor het leger, leek de school even problemen te krijgen, maar het ging snel ook weer beter.

 

De oorlogsjaren '40-'45
Na de woelige meidagen van '40, keerden het hoofd der school en de penningmeester, de heer Migo, weer terug in Vleuten. De laatste nam het voorzitterschap waar tot in 1941 de nieuwe predikant, Ds. Harteveld, zijn intree deed. Wegens inkwartiering van militairen, waarvoor fl. 107,-- werd ontvangen, was de school korte tijd gesloten, maar al spoedig ging men weer gewoon aan het werk, al baarde de brandstofvoorziening voor de winter grote zorgen.

Officiële stukken van de overheid kwamen binnen: van het Departement van Onderwijs om opgave te doen van bestuursleden, personeel of kinderen, die behoorden tot de joodse geloofsgemeenschap. Bestuursleden die onder deze categorie vielen, dienden hun functie neer te leggen, schreef de secretaris generaal van het Departement van Opvoeding, Wetenschap en Cultuurbeleid.
Blijkbaar zag men het allemaal niet zo somber in, want in een oproep van het Christelijk Volksonderwijs, waarbij men was aangesloten, om geen opgave te doen, werd terzijde gelegd.

De school groeide intussen. Het leerlingenaantal nam toe van 84 leerlingen in 1940 tot 123 leerlingen in 1945. Financieel ging het zelfs de eerste jaren goed. De penningmeester kon verklaren uit de schulden te zijn. Helaas slechts voor korte tijd, want in 1943 moesten bestuursleden zelf bijspringen met renteloze voorschotten. Ook kwam de kerk weer met giften. Tegen het einde van het jaar 1944 werd de toestand moeilijker. Een derde van de leerlingen bleef thuis, brandstof was er nauwelijks en tegen de kerstdagen werd de school gesloten, mede door een beschieting bij het station die veel schrik teweeg had gebracht.
In april 1945 ging de school weer op volle kracht draaien, een maand voordat ons land werd bevrijd en men aan de wederopbouw kon beginnen.

 

De jaren na de oorlog en de vijftiger jaren
In deze periode waren veel wisselingen in het leerkrachtenteam. Het veertigjarig bestaan van de school in 1947 werd herdacht met een kerkdienst. Naast de vergoedingen van de overheid ging men ook op zoek naar andere vaste bronnen van inkomsten. In 1949 zaten 162 leerlingen op school.

 

Tijdens de jaren vijftig vonden veel vernieuwingen plaats in en rondom de school. Zo kwamen er nieuwe leermethoden, werden de bomen op het plein gesnoeid, kwam er een ouderraad, werd een stofzuiger aangeschaft en zou een dame mogen plaatsnemen in het bestuur. In 1957 werd het vijftigjarig bestaan van de school herdacht. In hetzelfde jaar werd gesproken over het kleuteronderwijs en in 1958 ging een kleuterschool van start in een van de lokalen van de school. Aan het einde van de vijftiger jaren telde de school 135 leerlingen.

 

De jaren zestig en zeventig

Veranderingen vonden plaats in het gymnastiekonderwijs en het leerlingenaantal op school daalde. Gelukkig was dit tijdelijk en kwamen er op tijd nieuwe leerlingen bij, in het jaar 1965 maar liefst veertig nieuwe leerlingen en werd zelfs een vijfde leerkracht aangesteld.

 

Een historisch jaar voor de school was het jaar 1964, toen de school werd losgemaakt van de Nederlands Hervormde Gemeente na een verbintenis van 57 jaar. Twee jaar later, in april 1966, was de oprichtingsvergadering van de Vereniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs te Vleuten. De Statuten werden gepubliceerd in de Nederlandse Staatscourant van 2 februari 1967. Ondertussen bleef het leerlingenaantal stijgen en kwamen er een zesde leerkracht en een zesde lokaal bij.

 

In de jaren zeventig werden spoedig voorzichtige toenaderingspogingen gedaan van de kant van de Protestants Christelijke Kleuterschoolvereniging om te komen tot een fusie van de beide schoolverenigingen, die éénzelfde doel dienden: het geven van Christelijk Onderwijs. In 1975 werd hiertoe opgericht: het Onderwijs Overleg Orgaan, kortweg O.O.O., een adviesorgaan waarin alle schoolbesturen, oudercommissies, vertegenwoordigers van personeel en de gemeente participeren. Zij moesten de gemeente Vleuten-De Meern van advies dienen in allerlei zaken betreffende het onderwijs.

Begin 1976 stelde het bestuur van de Vereniging een commissie in die de taak had te onderzoeken of de wenselijkheid aanwezig was om te komen tot een fusie van de Vereniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs met de Vereniging voor Protestant Christelijk Kleuteronderwijs. Die wenselijkheid bleek er  inderdaad te zijn en dit resulteerde in de oprichting van de Vereniging voor Protestant Christelijk Schoolonderwijs te Vleuten en Haarzuilens op 24 november 1976. De beide andere verenigingen werden opgeheven, de kleuterschool 't Vleutertje en de lagere school C.N.S. kwamen onder één bestuur. Dat de naam C.N.S. eigenlijk zou moeten veranderen, was de mening van het bestuur, maar duidelijk nog niet van de ouders. Ook een prijsvraag voor een nieuwe naam leverde niets op. De tijd was er duidelijk nog niet rijp voor.

 

Het leerlingenaantal heeft tijdens de jaren zeventig geschommeld rond de tweehonderd, een hoog aantal, dat nooit eerder werd bereikt. Een zevende leerkracht was toen ook werkzaam, eerst in 'De Schakel', waar een lokaal was gehuurd, later op de verbouwde zolder. Helaas moest de zevende leerkracht per 1 augustus 1979 worden ontslagen. Van de 178 leerlingen aan het begin van het schooljaar waren er nog 160 overgebleven. In augustus 1981 zou zelfs de school, na vele jaren, weer een school met vijf leerkrachten worden.

 

In 1979 werd wederom, maar ditmaal door de oudercommissie, een prijsvraag gehouden voor een nieuwe naam voor de lagere school. Uit de vele inzendingen, de tijd was nu wel rijp, werd de naam Torenpleinschool gekozen. Op 25 januari 1980 werd door de burgemeester van de gemeente Vleuten-De Meern, Mr. M. Middelweerd, de nieuwe naam onthuld. Na School met den Bijbel (op het oude gebouw), School van de Ned. Herv. Gemeente en Chr. Nat. School was Torenpleinschool de vierde naam voor de 75-jarige school. De hoop is dat deze naam tot in lengte van dagen de gevel van het gebouw mag sieren.